ItaliëSkirama in de zomer: lekker en hoog in Val di Sole

Hellingen vol appelgaarden zover je kunt kijken met erachter de imposante Dolomieten in het natuurpark Adamello Brenta enerzijds en het Stelvio natuurpark aan de andere kant. Dit is mijn uitzicht als ik via Val di Non, ten westen van de Brenner autobaan, richting Val di Sole rijd.

Val di Rabbi

Ik ga deze keer wandelen in Val di Rabbi, een zijdal en parel van Val di Sole dat start bij het plaatsje Malè en richting het noorden uitstrekt. Water, watervallen, houten hutjes en groen, heel veel groen overspoelen je bij het binnenrijden van dit dal. Dat het hier goed toeven is voor lichaam en geest wordt extra onderstreept door het thermale kuuroord Rabbi Bagni op 1.222 m.

Puur mineraalwater rijk aan ijzer en koolstofdioxide dat verlichting geeft bij reuma, problemen met de bloedcirculatie, ademhalingsklachten maar ook helpt tegen cellulitis en ter ontspanning. Het is bewezen dat een bezoek aan het wellness-center na sportieve inspanningen, verlichting biedt bij spierpijn en de gewrichten soepel houdt.

Ik heb achter in het dal afgesproken met Luisa en Claudia van het VVV kantoor voor een eenvoudige maar bijzondere wandeling op hoogte. Wij starten bij parkeerplaats Plan op 1.250 m. maar tijdens de zomermaanden wordt het verkeer naar de eerder gelegen parkeerplaats Plazze dei Forni geleid waar shuttlebussen klaar staan.

Begin van de wandeltocht

De lucht is grijs maar het is niet koud, dus prima weer om te wandelen terwijl we horen hoe de rivier Rabies luidruchtig haar weg omlaag baant. Er ligt een kampeerplaats in het groen waar we langs wandelen en steken de rivier een paar keer over en mijn oog valt op een stapel kleurrijke bijenkorven. Hoog schrikdraad eromheen laat geen twijfel bestaan dat, voor de diverse bruine beren die er in Trentino lopen, honing nog altijd een favoriete snack is.

Verderop langs de route kijk ik nieuwsgierig naar de goudbruine kleur in een watertrog. Dit blijkt als gevolg van de hoeveelheid ijzer in het water. Dat wil ik wel eens proberen en ik proef direct de overheersende ijzersmaak... Lekker? Nee, laat ik zeggen: bijzonder.

De hangbrug of 'ponte sospeso'

Een paar stappen verder staan we aan de voet van de prachtige waterval Ragaiolo. Ik kijk omhoog en word verrast door een schitterende hangbrug boven deze vallende bergstroom. Daar wil ik graag overheen dus via een mooi bospad wandelen we omhoog naar de ‘ponte sospeso’ oftewel de hangbrug die in 2016 in gebruik is genomen. Met 100 meter lengte en circa 60 meter hoog een echte trekpleister voor groot en klein. Boven bij de brug aangekomen is er een bord met enkele richtlijnen om de veiligheid van eenieder te garanderen zoals ‘niet met meer dan 10 personen op de brug’.

Het uitzicht is fenomenaal, aan de ene kant op de waterval, aan de andere kant over Val di Rabbi terwijl een zwak zonnetje door de wolken prikt. Om te voorkomen dat mensen elkaar op de brug moeten passeren is de route slechts in één richting mogelijk.

Malga Fratte

Aan de overzijde vervolgen we het wandelpad omhoog richting Malga Fratte (1.482 m), een bergboerderij waar je kunt eten. Het laatste stuk gaat over een breder pad en al snel horen en zien we de koeien die bij de boerderij horen. Later, na een gesprek met de boer, begrijp ik dat dit niet allemaal zijn koeien zijn maar van diverse boeren uit de omgeving. De meeste zijn immers kleine boerenbedrijven en door alle melk samen te brengen, is er een interessante kaasproductie mogelijk.

Lekkere lunch tussen de koeien

Ondertussen hebben we het menu bekeken en kiezen voor 3 verschillende ‘primi’ oftewel voorgerechten. Er worden zelfgemaakte ‘gnocchi’, ‘canederli’ en ‘strangolapreti’ met spinazie geserveerd. Vol van smaak met kruiden uit de bergen, gesmolten boter van de boerderij en harde geraspte ‘Grana’ kaas (het lokale zusje van de Parmezaanse). Maar je kunt ook kiezen voor steviger hoofdgerechten als hert, ‘lucanica’ (lokale worst), gebakken kaas, ‘polenta’ (mais-puree), paddestoelen en meer.

Na deze heerlijke lunch mogen we met de boer in zijn stal en de kaasmakerij kijken. Als de deur opengaat van de opslagruimte zien we planken vol ‘Casolet’ Latijns voor ‘kleine kaas’ met de datum waarop deze is gemaakt. Er ligt jong, belegen en oud en in een klein winkeltje kunnen de bezoekers de kaas, ricotta en boter kopen. Echter het meeste gaat naar de lokale restaurants, agriturismo (boerenbedrijven die ook toeristen ontvangen), markt en winkels. De opbrengsten worden vervolgens naar verhouding van de melkproductie per boer verdeeld.

Op mijn vraag of deze ‘Malga’ van hen is, begrijp ik dat de meeste bergboerderijen van de gemeente zijn en er veelal vanuit de provincie geld ter beschikking wordt gesteld ter renovatie en behoud. Op deze wijze kunnen de kleine boeren uit het dal hun vee tijdens de zomermaanden op hoogte laten grazen, bijdragen aan de lokale kaasproductie en delen in de winst.

Na een rondje over de boerderij en langs de koeien, wandelen vanaf ‘Malga Fratte’ door het bos omlaag naar de parkeerplaats. Ik neem afscheid van Claudia en Lusia en terwijl ik het mooi Val di Rabbi uitrijd, sla ik even af bij het Kneipp parcours om mijn voeten en benen in dat verfrissende thermale water te verwennen.

Drie Val di Rabbi-tips

Wandelen

Bij Malga Fratte kun je in een ruim een half uur verder lopen naar Malga Stablasolo (1.536 m). Wandel je nog een uurtje door sta je bij de mooie waterval Saent.

Kneipp

Verfrissend en weldadig is het Kneipp Parcour in San Benardo in Val di Rabbi. In een klein park met grasvelden en houten ligstoelen loopt een waterstroom met ijskoud water vanuit de bergen met wisselende bodem als grote en kleine kiezels, houten blokjes, boomschors, diepe koude baden, gezichtsbaden, modderbad voor de voeten en benen en ik weet uit ervaring wat een weldaad dit parcours je voeten en benen kan geven. Ernaast ligt een speeltuin voor kinderen oftewel een heerlijke plek om een paar uur door te brengen. Prijzen 2021: Euro 3,00 per persoon - kinderen onder de 12 bij betalende volwassene gratis. 

Fietsen

Fietsen in de bergen? Ja, in Val di Sole ligt een prachtig 35 kilometer vrijliggend fietspad langs de rivier de Noce. De trein die door het dal rijdt en ’s winters skiërs tot bij de lift Daolasa brengt, zorgt zomers voor een trein+fiets service.

Tekst: Sytske Maaijen