FrankrijkBert Sitters tipt: Frans-Vlaanderen op de pedalen

Poperinge is een leuk beginpunt met sfeervolle etablissementen op de Grote Markt. De stad staat vooral bekend om de hop. In het Hopmuseum steken we ons licht op en testen de hopbellen op de bittere smaak die aroma geeft aan bier. 
Veel in de stad herinnert nog aan de Eerste Wereldoorlog met bloedige veldslagen in de omgeving. Poperinge, Ieper en Veurne bleven als enige Belgische steden net buiten Duitse handen, maar wel ten koste van veel mensenlevens. We worden hiermee geconfronteerd op het oorlogskerkhof Lijssenthoek met diverse sectoren. Er is zelfs een deel voor Chinese gesneuvelden. Dwars door de hopakkers pedaleren we Frankrijk in.

Hutsepot in de Vierpot

Op een van de heuvels bij Boeschepe draaien de wieken van de Ondankmeulen stoer boven de velden. Ooit stond op iedere heuvel een molen, maar door de grote veldslagen in de loop der eeuwen zijn nu slechts nog tien molens in tact. Naast de molen tracht estaminet De Vierpot (de vuurpot) ons te verleiden voor een Hutsepot.  

De Kerk van Boeschepe is bijzonder in de geschiedenis der Nederlanden, want hier hield Chyslein Damman in 1562 de eerste preek in Vlaanderen tegen het katholieke geloof. Koning Filips de Tweede van Spanje barstte in woede uit en stuurde zijn inquisiteurs om Boeschepe te straffen. 

Hoogtepunt op de Katsberg

Het is even pittig klimmen de 158 meter hoge Katsberg op. De Trappisten zagen de rust hier als een ideale plek om een abdij te stichten. Door Franse Revolutie en diverse oorlogen moesten de monniken diverse malen vluchten, maar ze kwamen weer terug en nog altijd leven hier veertig kloosterlingen afgezonderd van de buitenwereld. Wij bevinden ons niet achter muren en krijgen fraaie panorama's voorgeschoteld. De kapel is wel open voor het publiek.

De smokkelende Blauwen

Zoevend dalen we naar Godewaervelde, dat ooit bekend stond als smokkelaarsdorp. Het museum van het grensleven herinnert aan de tijd van het kat en muisspel tussen de kommiezen en de blauwen (smokkelaars). Tijdens het carnaval danst de reus Henri de Douanier samen met Fraudehond in de stoet. Er is ook een bier naar deze personage vernoemd.

De toren en de kerk

De tekst Onze Lieve Vrouwe van Troost op een eenzaam kapelletje in het landschap toont dat de katholieke geestelijkheid het Vlaemsch nog lang is trouw gebleven.
 Merkwaardig is de toren van de Sint-Wulmarkerk van Eecke die los staat van het kerkgebouw zelf. Er ligt zelfs een stukje begraafplaats tussen. Het Klockhuis heeft ook een totaal ander architectuur. De houten klokkentoren uit 1661 wordt gezien als belangrijk Vlaams patrimonium.

Biercultuur

Bij Sint-Silvesterkappel komt ons een bierlucht te tegemoet. Frans-Vlaanderen heeft van oudsher een biercultuur. In Vlaanderen, waar wijnstokken nauwelijks of slecht groeien, werd het verbouwen van gerst al vroeg aangemoedigd omdat dit gewas zowel van vocht als grondwater houdt.
 In de 19e eeuw had elk dorp haar eigen brouwerij, sommige zelfs meerdere. Twee wereldoorlogen en hun vernielingen hebben tot het verdwijnen van veel Vlaamse brouwerijen geleid. Daarna kwam de rampzalige expansiedrang van de grote jongens, maar gelukkig is er ook nu in Frans-Vlaanderen een opleving. 

Het adelaarsnest van maarschalk Foch

Over bergen gesproken. Voor ons pronkt de Kasselberg: met het stadje Kassel strategische gelegen op de heuvel. De kasseien in het oude centrum lijken zwaarder dan de klim. Het historische stadje is echt een trekpleister. De terrassen op de Grote Markt zijn goed gevuld. De uitbater van de Drie Molens spreekt nog altijd een beetje Vlaemsch. 
Boven op de top van de heuvel staat de Casteelmeulen in een parkje met een monument ter herinnering aan maarschalk Foch, die hier in de eerste jaren van de Eerste Wereldoorlog in een soort adelaarsnest zijn hoofdkwartier had. Vanaf het terras had hij uitzicht over de slagvelden en gaf hij leiding aan de Eerste Slag om Ieper en de Slag om de IJzer. De legendarische bevelhebber voorkwam hiermee een Duitse opmars langs de kust van Frankrijk. 

Het leukste stadje van Frankrijk

Kassel is apetrots op de uitverkiezing tot leukste stadje van Frankrijk in 2018. 
Ook het kleine Tenderghem heeft een onderscheiding van favoriet dorp. Aan de voet van de monumentale kerk is estaminet Het Kerk Hoek. De broers Romain en Bertrand bieden niet alleen een leuk assortiment bieren, maar ze verwerken ook bieren in hun gerechten. Met een krijtje op een lei staat de dagschotel aangegeven. Op het eenvoudige terras vinden in het seizoen oude Vlaamse spelen plaats. In Het Kerk Hoek zijn de bieren van de plaatselijke brouwerij Paraplui , in 2016 opgezet door drie jonge vrienden met passie voor bier.

De molenaar en zijn museum

Molenaar Jeff
 Steenvoorde heeft maar liefst drie molens. De Steenmeulen is opmerkelijk, wat dit is de enige bovenkruier en ook de enige molen in Frans-Vlaanderen die niet in hout is opgetrokken. Verder valt het ons op dat de Steenmeulen niet boven op een heuvel ligt om zoveel mogelijk wind te vangen. "De molen ligt in een soort tochtgang", legt molenaar Jeff ons in goed Nederlands uit. Het blijkt dat de molen niet op zich zelf staat, want de molenaarswoning is een museum dat een goede weergave biedt van het boerenleven van vroeger. Achter het huis is onder een afdak een uitgebreide collectie met oude landbouwwerktuigen. Vol trots toont Jeff een stoomwals die hij eigenhandig heeft opgeknapt en aan de praat heeft gekregen. Ondertussen gaat de spraakwaterval verder over de evolutie in de mechanisatie van de landbouw. We krijgen er dorst van, maar gelukkig is bij de molen ook een nostalgische boerentaverne.

De eerste beeldenstorm 

Steenvoorde was al in de Romeinse tijd belangrijk als steunpunt op de heerbaan van de kust naar Keulen. Het stadje is nog altijd een streekcentrum. 
We kunnen niet om de toren van de Sint-Pieterskerk heen, die 92 meter in de lucht priemt. In deze kerk vond in 1566 de eerste Beeldenstorm in de Nederlanden plaats. Als een orkaan trok deze Beeldenstorm via een strook naar het noordoosten. 

Weer terug naar Poperinge

Weer in België is het nog niet gedaan met de heuveltjes. Het Helleketelbos ligt tegen een hoogte. Vrees niet, want de naam schijnt niets met koken in de hel te maken hebben. Helle is hier een heuvel en ketel is een dal. Na het bos is het alleen nog maar afdalen naar Poperinge. 
Het monumentale Café de Stadsschaal bij het Hopmuseum serveert een aantal authentieke bieren uit de streek, zoals Poperings Hommelbier of een Bernadetje. Afkomstig van brouwerijen tussen de hopstaken ten westen van Poperinge. Onmiddellijk na de eerste slok weten het zeker: dit wordt onze volgende tocht.